این مقاله، پیرامون سه دلالت اقتضاء، اشاره و تنبیه می باشد که در ابتداء، بحث منطوق و مفهوم تبیین گردیده است و سپس برای اینکه مباحث، روشی منطقی داشته و تحلیلهای آن بر اساس واقعیت خارجی باشد، بحث آیین هنجار از منطق اسلامی مطرح شدهاست.
از آنجایی که اهل سنت و شیعه، در این بحث تقریباً نظر واحدی داشتند؛ لذا مباحث به گونهای طرح و بررسی شد که: اولاً جایگاه واقعی این دلالات در اصول فهمیده شود و نزاعها بر سر اصطلاحات نباشد و درثانی، با توجه به این که اشراف به اختلاف نظرها در سخنان بزرگان و اقوالشان بوده است؛ سعی شده در بین نظریه پردازی به حل آن اختلافات نیز پرداخته شود.