معاد جسمانی در کتاب و سنت و در حکمت متعالیه

نوع مقاله : علمی تخصصی

نویسنده

عضو حلقه حکمت شاخة برادران

چکیده

دربارة معاد، دو دیدگاه کلی وجود دارد: نخست این‌که، معاد، بازگشت انسان به همین عالم مادّه است و حرکت انسان از مرگ تا قیامت، حرکتی رفت و برگشتی است. دوم این‌که، معاد بازگشت به سوی خداست و حرکت انسان، حرکتی یک سویه است. حکمت متعالیه معتقد است، قرآن دیدگاه دوّم را بیان کرده است، ولی عدّه‏ای دیدگاه نخست را باور داشته و آن را از ضروریّات دین و مخالف آن را منکر ضروری می‌دانند. این در حالی است که معتقدین به دیدگاه اوّل، علمای برجستة شیعه در قرنهای متأخّرند. این مقاله با هدف دفاع از کیان بزرگان مکتب تشیّع و تدبّر بیشتر در معارف کتاب و سنّت، پس از طرح مسأله و تبیین محل نزاع، به نقد دلایل باورمندان دیدگاه نخست می‌پردازد؛ و اثبات می‌کند که این ادله، نه تنها نص در مدّعای ایشان نیست، بلکه ظهور هم ندارد و بعضاً ظهور قریب به نص بودن، در طرف مخالف دارد. قسمت عمده‌ای از این نقد بررسی آیات خروج از قبر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Physical Resurrection in the Qur'an, Tradition and Absolute Wisdom

نویسنده [English]

  • Mohamad Hasan Vakili
A member of the scientific panel of wisdom ‘Hekmat’
چکیده [English]

Abstract: There are two general viewpoints about resurrection; the first one believes that Resurrection is the return of the man into this materialistic world and the passage of the man from death toward resurrection is a two-way passage. The second one says that resurrection is return to Allah and the passage of man is a unilateral passage. The Absolute wisdom believes that the Qur'an has stated the second one, but some others regard the first one as the appropriate one and consider it as one of the necessary issues whose denial is equal to denying the necessary. However, some of the prominent scholars of the Shiite in the recent centuries believe in the first idea. This article, preserving the values of the Shiite scholars and pondering in the culture of the Qur'an and Tradition, tries to propound problems, explicate the cause of debate, and criticize the reasons of those who believe in the first idea. This paper will show that this reasoning is not according the letter and cannot be true; it is also somehow against them. Some major parts of this criticism are the review of verses related to the rising of the dead.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Physical resurrection
  • the resurrection world
  • absolute wisdom
  • the Qur'an
  • tradition
  • grave
  • purgatory
  • rise