صدرا و موضوع حرکت جوهری

نوع مقاله : علمی تخصصی

نویسنده

چکیده

حرکت، خروج تدریجی شیء از قوه به فعل است. صدرالمتألهین در مواضع مختلف اسفار از نیاز حرکت به متحرک سخن گفته است. از نظر وی حرکت بر دو نوع است؛ حرکت عرضی و حرکت جوهری. در حرکت‌های عرضی، حرکت نیازمند موضوعی ثابت است که مرکب باشد از مابالقوه و مابالفعل که همان جسم است و حرکت پس از تقوم جسم عارض بر آن می‌شود. اما در حرکت جوهری چنین موضوعی مورد نیاز نیست؛ زیرا حرکت در جوهر، ذاتی است و به جعل بسیط انجام می‌گیرد نه جعل تألیفی. ماوراءالطبیعه نفس طبیعت را جعل می‌کند و نفس طبیعت به گونه‌ای است که از آن حرکت انتزاع می‌شود. بنابراین در حرکت جوهری موضوعِ ثابت برای حرکت لازم نیست. در این نوشتار تلاش شده محورهای یادشده از دیدگاه ملّاصدرا مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Sadra and the Sustantial movement

نویسنده [English]

  • Zeinab Saqeb Yazdi
چکیده [English]

Motion, is gradual exit of object from potentiality to action. In various positions of Asfar, Molla Sadra, speaks about the necessity of movement to a gradient. There are, in Malle sadra's view, two kinds of movement: accidental movement and substantial movement. In accidental movement, motion needs a subject which is composed of mā bi al- quwwa (what is potential) and of mā bi al- fi'l (what is actual), which is the substance. In accidental movement, therefore, we need an indelible object, which is substance. And after creating an object, motion occurs to it. But in substantial movement we do not need such subject, as the motion is in sustance and created by simple fiction not by synthetic one. Metaphysics, then, invent the existence and the existence is like that we can abstract the movement. In substantial movement, therefore, we do not need an indelible object for motion. In this article we try to survey this questions according to Malla Sadra's view.

کلیدواژه‌ها [English]

  • movement
  • substance
  • movement's object
  • accidental movement
  • substantial movement