تطبیق قاعده «لا‌ضرر» بر قضیه «سمره»

نوع مقاله : علمی تخصصی

نویسنده

عضو حلقة علمی‌‌ افق دانش‌پژوه دورة فقه ‌‌مقارن

چکیده

ابهام در فهم معنای روایتی گاه منجر به اجمال آن و نهایتاً عدم جواز تمسک به آن و محروم بودن از مضمون والای آن می‌گردد. این محرومیت گاه جلوة جدی‌تری به خود می‌گیرد، به‌ ویژه اگر روایت مستند نه فرعی خاص، بلکه قاعده‌ای فراگیر باشد که نه تنها در فقه فرعی بلکه اساساً در ساختار و شاکلة نظام‌وارة فقه نقش ایفا کند و نیز منشا بسیاری از احکام حکومتی باشد.
مقالة حاضر تلاشی برای رفع ابهام از ساحت مهم‌ترین مستند نقلی قاعدة لاضرر است، تلاشی برای کشف حلقة مفقوده‌ای که در تطبیق روایت یاد شده بر واقعیت بیرونی آن نهفته است.
نگارنده به زعم خود برای رسیدن به این مقصود، در ساحل دریای فقه جواهری قلم می‌زند و با رویکردی فقهی، بعد از بررسی امکان اشکال، به طرح اشکال بر اساس مبانی مختلف و پاسخ آن پرداخته است.
وی در پایان، بین دو نظریة حکومت امام خمینی و بازدارندگی آیت‌الله سیستانی آشتی داده و دومی ‌را توضیح اولی می‌داند و مدعی است نادیده انگاشتن مقام ولایت و لوازم عقلی و عرفی آن در تفسیر لاضرر و لاضرار، تطبیق روایت یاد شده با واقعیت بیرونی‌اش را دچار ابهام و تناقض‌نمایی کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the Principle of "No Harming" in the case of "Samareh"

نویسنده [English]

  • Morteza Valian Pour
Member of Ofoq Scientific Panel The student of Advanced Course in Contemporary Islamic Jurisprudence
چکیده [English]

Sometimes the ambiguity in understanding the meaning of a tradition leads to its brevity or  not to be permitted being appealed to, also causes it to lose its valuable contents. This ambiguity sometimes looks seriously, especially if tradition is a general rule rather than a secondary specific one that plays a role not only in the secondary jurisprudence but basically in the structure and the construction of organizational jurisprudence, as well as a source for governmental rules.
This paper is an effort to resolve the ambiguity from the most important transmitted evidence on the principle of "No Harm" and also to discover the lost series that is hidden in comparing the noted tradition on its exterior reality.
The author has carried out a research in the field of Javahiri Jurisprudence in order to achieve this goal. Having done a research on the possibility regarding this difficulty with jurisprudential approach, the author has put the problem and its answer on the basis of different principles.
At the end, the author reconciled the two ideas of Imam Khomeini, srule and Ayatollah Sistani's inhibition. According to Ayatollah Sistani, the second one is an interpretation for the first. He claims that by ignoring the position of guardianship and its intellectual and conventional objects in interpretation of "No Harm" has created an ambiguity and paradox in comparing the above-mentioned tradition and its exterior reality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • harm
  • injury
  • mozar [who has been damaged]
  • prohibiting or forbidding
  • negation
  • government
  • preventing means