unavailable
unavailable
unavailable
در این اثر نویسنده سعی دارد به مناسبت سال پیامبر اعظم(صلیاللهعلیهوآله) یکی از همههای نامرئی دشمن را که شاید به واسطه سادگی آن، مورد غفلت قرار گرفته، به طور خلاصه بررسی نماید. هجمهای که از قدیم الایام (روزگار قبل از بعثت پیامبر اسلام(صلیاللهعلیهوآله)) در زندگی ما انسانها رونق فراوان داشته و وسیلهای است بسیار خطرناک جهت کم فروغ ساختن نور روشنی بخش اسلام؛ زیرا خرافه و خرافه پرستی از مختصات فرهنگ جاهلیت به شمار میرود اکنون مورد علاقه زیاد دشمنان اسلام قرار گرفته و با فرمولهای قرن تکنولوژی و سبک و سیاق جدید جامعه اسلامی ترزیق میگیرد. امید است با ارائه تعاریف، مبادی و علل خرافات، خرافات عصر جاهلیت، نوع مبارزهی پیامبر بزرگ اسلام(صلیاللهعلیهوآله) در آن روزگار با این پدیده – که در واقع از شگفتیهای رسالت پیامبر به شمار میرود – حق مطلب ادا گردد
از زمانی که خورشید اسلام طلوع کرد, در طول مسیر پیشرفت خود همواره با موانع زیادی روبهرو بوده است. در مکه و در زمانی که هنوز از عمر اسلام چند سالی بیش نمیگذشت، جریانی به نام اشرافیت راه را بر اسلام بست, و بنای مخالفت گذاشت, اشرافیتی که وجود خود را مدیون جهالتها, تعصبات بیجا و ثروتهای بادآوردهای میدانست که از راه نامشروع به دست آمده بود و اطمینان داشت که اگر اسلام پا بگیرد مردم از خواب جهالت بیدار خواهند شد و دیگر آن غلامان حلقه به گوشی نخواهند بود که به هر صراطی مستقیم باشند. با ظهور دین جدید, بسیاری از سران عرب و به خصوص قریش, موقعیت خود را در خطر دیدند؛ لذا کمر همت بسته مُجِدّانه به مقابله با اسلام برخاستند، و موانع بسیاری را به وجود آوردند. پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله), در طول سیزده سال رسالت خود در مکه, به علت مخالفتهای شدید اشرافی چون ابولهب ابوسفیان نتوانست توفیق چندانی کسب کند چه بسا اگر این مخالفتها نبود همان سیزده سال برای تبلیغ دین کافی بود و ده سال دیگر عمر رسالت صرف تبین دین میشد.
یکی از بخشهای مهم سیرهی پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) در دوران مدینه، جنگهای آن حضرت با دشمنان اسلام است؛ دشمنان بیابانگردی که شغلشان غارت بود، و کوچکترین فرصتی را برای ضربه زدن به اسلام از دست نمیدادند و تنها قدرت نظامی مسلمانان میتوانست آنها را از اندیشهی تهاجم باز دارد. جهاد یکی از احکام اصلی اسلام است که خداوند بارها در قرآن از آن سخن گفته و مسلمانان را به آن فراخوانده است. در اسلام به دو نوع جنگ اشاره شده است: 1- جهاد؛ 2- دفاع؛مقاله حاضر به موضوعاتی از قبیل: اسلام دین صلح و محبت، خاستگاه قرآنی جهاد و اذن تشریع آن، ماهیت نبردهای پیامبر (ص)، اصول مدیریتی پیامبر (ص) در جنگ ها و تدابیر و تاکتیک های نظامی پیامبر (ص) می پردازد.
پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) در راه ابلاغ رسالت خود با سه مانع بزرگ: منکران خداوند، اهل کتاب متظاهر و مسلمانان متظاهر (منافقان) که در واقع یکی از سرسختترین دشمنان آن حضرت محسوب میشدند، روبهرو بودند و با هر یک از این سه گروه، به اقتضای نوع برخورد آنها، استراتژی خاصی را به کار میبستند که در سه محور کلی، استراتژی اغماض و مدارا، دفع توطئه و برخورد قاطعانه و علنی خلاصه میشود. استراتژی اغماض و مدارا: در بسیاری از مواقع رسول خدا(صلیاللهعلیهوآله) با منافقان از راه مسالمت آمیز وارد میشدند و از خطاهای آنها چشم پوشی میکردند و با مدارا و نرمش برخورد میکردند استراتژی دفع توطئه: این شیوه بسیار هوشمندانه و با درایت صورت میگرفت؛ چرا که قبل از وقوع توطئه با برخورد مناسب آن را دفع میکردند؛ مانند جریان توطئه رم دادن شتر پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) استراتژی برخورد قاطعانه و علنی: در برخی موارد رسول خدا(صلیاللهعلیهوآله) چارهای جز علنی کردن نیت منافقان نداشتند، از این رو قاطعانه و با جدیت تمام برخی از منافقان را رسوا و نیات شوم آنها را بر ملا میکردند.
در این مقاله ترور در فرهنگ علوم سیاسی و ادبیات عرب تعریف شده است و واژه های بیانگر این مفهوم در روایات بررسی گردیده است. در زمان پیامبر (ص) به کشتن برخی از مشرکان و یهودیان بر می خوریم که توسط اصحاب انجام گرفته است. این نوشتار گزارشی تاریخ از آن را بیان کرده و به مقایسه گفتار پیامبر مبنی بر منع ترور پرداخته است. در پایان، فلسفه اقدام پیامبر بیان شده است.
یکی از موضوعاتی که میان دانشمندان و مفسران شیعه و اهل سنت مورد اختلاف واقع شده در آیه شریفهی )عبس و تولّی. ان جاءَهُ الاعمی( است که آیا مورد خطاب و عقاب در این دو آیه پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) است یا نه؟ در این مختصر میکوشیم در حد توان به نظریات و شأن نزولهایی که دربارهی این آیه موجود است، اشاره کنیم. سپس سخن آن دسته از مفسرانی را که به خطا رفته و رسول خدا(صلیاللهعلیهوآله) را مخاطبِ عقاب خدا دانستهاند نقد و بررسی میکنیم و سرانجام کلام و عقیده محققانی را که به صواب رفتهاند و پیامبر اسلام(صلیاللهعلیهوآله) را از این حرکت تند – آنهم با شخص مؤمنی که به دنبال حقیقت و تعلیم قرآن به محضر آن حضرت آمده بود – مبّرا دانستهاند به همراه دلایلشان میآوریم.
پیامبر اکرم (ص) در راه تبلیغ دین اسلام از هیچ کوششی فروگذار نمی کرد و آن گاه که لازم بود، با بهره گیری از استدلال های عقلی، با مخالفان از هر آیینی که بودند، به بحث و گفت گو می پرداخت و با سخنان استوار خود آنان را مغلوب می کرد. مقاله حاضر با بهره گیری از روایتی از امام صادق (ع) مناظره ای از رسول خدا (ص) با گروهی از علمای یهود و نصرانی، ثنوی و مشرکان را ارائه می کند.
محور اصلی این نوشتار، واکاوی آیه شریفه «لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنة ...» است. ابتدا معنای لغوی واژه اسوه و کاربرد قرآنی آن مورد بررسی قرار گرفته است، سپس چرائی و ضرورت وجود الگو و تاسیو پیروی از پیامبر (ص) از زوایای گوناگون تبیین شده است. پس از مقایسه اجمالی پیامبر گرامی اسلام (ص) با سایر پیامبران الهی ایشان به عنوان برترین الگوی برگزیده قرآنی معرفی شده است. بایسته های پیروی از پیامبر، از بحث دیگر مباحث این نوشتار است. در پایان نمونه هایی از الگوهای قرآنی شایسته معرف شده است.
پیامبر اعظم (ص) به فرمودة قرآن کریم الگو و « اسوة حسنه » برای تمامی انسانها در همة زمان هاست . ابعاد مختلف زندگی فردی و سیرة اجتماعی آن حضرت در بعد عملی راهگشا و راهنمای انسانها در رسیدن به سعادت دنیا و آخرت است . آن حضرت در مسائل و مشکلات مختلف اجتماعی ، از روشهای مختلف تربیتی استفاده می کردند . این روشهای تربیتی به گونه ای ا ست که بیشترین و بهترین تأثیر را بر مخاطبین می گذارد . در این نوشتار سعی شده است ، شیوه ها و روشهای تربیتی پیامبر اعظم (ص) در موضوعات مختلف اخلاقی ،اجتماعی و خانوادگی در قالب الگوی تربیتی به تصویر کشیده شود تا زمینة آشنایی هر چه بیشتر با سیرة تربیتی آن حضرت برای همگان فراهم گردد .
در گسترهی فرهنگ، «تبلیغ» کلید توسعه و پیشرفت معنوی است که در همه ادیان (و از جمله اسلام) مورد توجه قرار دارد. از این لحاظ در دین اسلام، تبلیغ جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. نویسنده یادآور می شود مبلغانی که با غیر مسلمان ها ارتباط دارند بایسته است در درجه اول خود دارای خصوصیت های اخلاقی بارز (مثل حسن خلق، شرح صدر، و صبر ...) باشند و در درجه دبعد، از لحاظ دین و زمانهشناسی آشنایی کامل با دین و زیان تبلیغ و سایر علوم مرتبط داشته باشند. مولف سپس به مواردی از وظایف مبلغ (مانند به سوی مردم رفتن و حمایت از مظلومان و ...) اشاره کرده و در آخر به جایگاه مهم مبلغ که در دیدگاه رسول اعظم (ص) ایشان خو را به عنوان یک مبلغ معرفی کرده است می پردازد.
لزوم توجه به مسئله تبلیغات در عصر حاضر، که ازآن به عنوان عصرارتباطات یادمیشود، بر کسی پوشیده نیست. این واقعیت درحالی است که ما شاهد پیشرفت تبلیغاتی غرب و ضعف و کم توجهی مسلمانان به این مسئله میباشیم. این ضرورت و از سوی دیگر کاستیهای موجود، ما را برآن داشت تابه سیرهی پیامبراکرم دراین زمینه - که تاکنون کمتربه آن توجه شده - بپردازیم و از عملکرد ایشان که به حق اسوة مبلّغان والگویی جاودان برای تمامی اعصارمی باشند، الگوبرداری نماییم. بیگمان امروزه، همهی ماتشنهی آن سفارشهای هستیم که نبی مکرم اسلام به مبلّغان دین - به ویژه هنگام اعزام آنان به مناطق مختلف - گوشزد کرده، راهکارهای نتیجهگیری و ثمربخشی تبلیغات را تبیین مینمود. توصیههای فراوان پیامبر در این زمینه از اهمیت وجایگاه بلند این مسئله حکایت میکند. ایشان در سفارشهای خود گاهی به ویژگیهایی که میبایست در یک مبلّغ برای تاثیرگذاری عملکردش در مخاطبان وجود داشته باشداشاره میکرد و صفاتی مانند علم و آگاهی، تقوا و عمل صالح، صبر و استقامت، تواضع و فروتنی را برای یک مبلّغ امری لازم و ضرور بر میشمرد و گاهی نیز به اهمیت رعایت ظرفیت عقلی و جسمی مخاطبان، و روشهایی که میبایست در تبلیغ دین بدان توجه شود اشاره مینمود؛ روشهایی مانند تدریجی بودن تبلیغ، روش مدارا و آسانگیری، روش حکمت و ... در این نوشتارسعی شده تا مخاطبان را با گوشهای از این سفارشهای آشنا نماییم.
unavailable
از زمانی که اسلام وارد اروپا شد همواره تنشها و تعاملاتی میان اسلام و دیگر ادیان وجود داشته است. غرب و به خصوص مسیحیان بیشترین تنش را با اسلام ایجاد کردند آنان همواره از اسلام و پیامبر آن دیدی نادرست داشته، از هر فرصتی برای ضربه زدن به آن دریغ نمیکردند. افراد بسیاری در جنگ نظامی علیه اسلام (جنگهای صلیبی) دست به قبضه شمشیر بردند و عده ای دیگر از راه فرهنگی و نوشتن کتاب وارد صحنه کار زار شدند. اما عدهای به دور از هر هیاهویی بسیار منطقی با این مسئله برخورد کردند و به شایستگی از محمد(صلیاللهعلیهوآله) سخن گفتند. تلاش پیتر نربل در قرن دوازدهم از مهمترین آنها است و بعدها بسیاری دنبالهرو او شدند.
unavailable
unavailable